24 Mayıs 1544 yılında Colchester’da doğmuş, 10 Aralık 1603 yılında Londra ya da Cochester’da ölmüş, İngiliz tıp doktoru, Fizikçi ve doğa felsefecisidir.
Kraliçe I. Elizabeth’in özel doktoru olduğu söylenmektedir. Aristo felsefesine karşı ve erken dönem kopernik destekçilerinden biridir. 1600 yılında yazdığı eseri De Magnete ile büyük bir üne kavuşmuştur. De Magnete adlı eserinde, yaptığı tanımlamalarla elektrik kelimesinin kullanılmasına imkan sağlamıştır. Günümüz elektrik ve manyetizmasının babası olarak görülmektedir. Günümüzde, Manyetomotor kuvvetin ( manyetik potansiyel ) birimi olarak Gilbert kullanılmaktadır.
Meşhur eseri, De Magnete’yi Latince olarak kaleme almıştır. Bu eserinin açık ve uzun ismi Magneticisque Corporibus, et de Magno Magnete Tellure; Dünya hakkındadır. Bu çalışmada, Terella adını verdiği dünya modeli üzerinde yaptığı birçok deneyle ilgili sonuçları aktarmaktadır. Önceden, yanlış olarak bilinen pusulaların neden kuzeyi gösterdiği sorusuna doğru cevabı vermiştir. Çıkan sonuçları hatalı bir şekilde yerçekimi ile ilişkilendirmeye çalışmakta ve Ay’ı manyetik kuvvetlerin yörüngede tuttuğunu iddia etmektedir. Bu bilgiler yanlış da olsa, Gilbert’in yaşadığı dönemde kabul gören Aristo felsefesine göre çok daha fazla gelişmiş olan varsayımlardır. Kepler’in gezegenlerin hareketi kuramını geliştirirken, Gilbert’in fikirlerinden ilham aldığı ve etkilendiği düşünülmektedir.
William Gilbert ve elektrik
William Gilbert, elektrostatik ile alakalı deneyler yapmış ve bu deneylerinde kehribar ( amber ) kullanmıştır. Eski Yunancada kehribar kelimesinin karşılığı elektron, Latincede ise elektrum’dur. Bu kelimelerden yola çıkan Gilbert, karşısına çıkan bu bilinmeyen şeyi electricus olarak değerlendirmiş ve adlandırmıştır. Bu tabiri kullanarak, günümüzde kullandığımız elektrik kelimesinin kullanılmasına sebep olmuştur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder